Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2012

Βρυξέλλες


René Magritte, Le beau monde (Ο όμορφος κόσμος), 1962 
Στο ένα φθινόπωρο κι ένα χειμώνα που έζησα στις Βρυξέλλες, παρατηρούσα συχνά τα δέντρα – τους ψηλούς γυμνούς κορμούς με τα λεπτά κλαδιά στα οποία κάθονταν, θαρρείς σαν κι εμένα σκεφτικά, τα πουλιά της πόλης. 

Επιστρέφοντας, τέσσερα σχεδόν χρόνια μετά, μπόρεσα στον ελάχιστο μου χρόνο να δω τα έργα του διασημότερου Βέλγου ζωγράφου, του René Magritte. Να δω τα δικά του δέντρα, τα ψάρια και τις κουκουβάγιες του, τους αντεστραμμένους καθρέφτες του, τους ανθρώπους με τις καμπαρντίνες, τις γυναικείες φιγούρες του, τους γαλανούς ουρανούς του με τα λευκά συννεφάκια. Να δω εκείνα που κρύβονται, μα και κείνα που είναι, και που, κατά τον ίδιο τον καλλιτέχνη, δεν σημαίνουν κάτι, επειδή και το μυστήριο  δεν σημαίνει κάτι – είναι απλά άγνωστο.

Βγαίνοντας απ’ το μουσείο, κοίταξα το βρυξελλιώτικο ουρανό κι ήταν σαν να αντίκριζα κάποιον απ’ τους πίνακες του Magritte και μια ψηφίδα απ’ τη φυσιογνωμία της πόλης. Που παραμένει, συλλογίστηκα, άγνωστη σ’ εμάς τουλάχιστον τους περαστικούς διαβάτες κι όσους την έχουν ταυτίσει με το απρόσωπο τετράγωνο της Schuman και τους ατσαλάκωτους τεχνοκράτες που το κατακλύζουν. 

Αφού δεν είναι αυτό οι Βρυξέλες ή μάλλον δεν είναι μόνο αυτό. Είναι μια πόλη με γωνιές και γειτονιές, με μεγάλους δρόμους, πλατείες και στενοσόκακα, με μικρά μαγαζιά που επιδιορθώνουν παπούτσια ή πουλούν τσάι, με υπαίθριες αγορές και τέχνη, με χαλάλ κρεοπωλεία και γυναίκες με μαντίλες, με παιδάκια με χαριτωμένα σκουφιά, με λουλούδια στα παρτέρια, με κίνηση, με άθλια τουριστικά μέρη, με διαρρήξεις, με απεργίες, με άλυτα προβλήματα, με ανθρώπους που κυνήγησαν το όνειρό τους, με ανθρώπους απογοητευμένους ή σκυθρωπούς, με ανθρώπους που ερωτεύονται, κουράζονται ή υποφέρουν, με συνηθισμένους, τέλος πάντων, ανθρώπους, εν πολλοίς άγνωστων λοιπών στοιχείων, οπτικών και προοπτικών.

Που κι αυτοί, σαν και ‘μας στην άλλη άκρη της Ευρώπης, ίσως αγνοούν ή αδυνατούν να συλλάβουν σε πόσο μεγάλο βαθμό οι «Βρυξέλλες» – όχι ο τόπος τους, οι άλλες του ευρωπαϊκού ιδεώδους – διαμορφώνουν κι επηρεάζουν, άλλοτε θετικά κι άλλοτε αρνητικά, τις ζωές τους. Κι είναι ίσως κι αυτοί το ίδιο ανυποψίαστοι ή το ίδιο σαστισμένοι μπροστά σε αυτό που φαίνεται, σ’ εκείνο που κρύβεται ή στο άλλο που σημαίνει. Κι ίσως νιώθουν κι αυτοί καμιά φορά το ίδιο ξένοι προς τις ζωές τους, τις τόσο ετερόκλητες, τις τόσο ετεροκαθορισμένες.        

13 σχόλια:

  1. Οι δύο όψεις του νομίσματος Νάσια μου. Μου αρέσει πολύ ο τρόπος που γράφεις και αυτή η συχνή χρήση του "ίσως" στη συγκεκριμένη ανάρτηση.. Σαν να προσπαθείς να υπερασπιστείς και την άλλη πλευρά. Εκείνη που οι περισσότεροι δε τη γνωρίζαμε. Να έχεις ένα πολύ όμορφο βράδυ. Ευχή για καλό ξημέρωμα, φίλη μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αν έχω μάθει ένα πράγμα απ' την τέχνη, καλή μου φίλη, είναι πως τίποτε στη ζωή δεν έχει μία μόνο όψη, μια μόνη ανάγνωση, μια ερμηνεία. Γι αυτό και τα "ίσως" μου υπερβαίνουν κατά πολύ τις ελάχιστες βεβαιότητες που συντηρώ. Και τα υπερασπίζομαι εξίσου.

      Σ' ευχαριστώ πολύ πάντα.

      Διαγραφή
    2. Καλή εβδομάδα γλυκιά μου ψυχή.

      Διαγραφή
  2. Εξαιρετική η ανάρτησή σου αυτή. Θα μπορούσα να περιγράψω κι εγώ τη Ν.Υ. κάπως έτσι μετά από τόσα χρόνια που τη ζω, αλλά τα λόγια μου είναι φτωχά δυστυχώς.....προς το παρόν τουλάχιστον.

    Χαιρετώ σε και φιλώ σε!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όλοι οι τόποι κι όλοι οι ανθρώποι είναι τόσο ίδιοι σε όλες τις εποχές και σε όλες τις συντεταγμένες, τελικά. Και τόσο μοναδικοί, συνάμα...

      Θα χαιρόμουν πάντως πολύ, φίλη μου, να διάβαζα πώς βλέπεις και πώς βιώνεις τη Νέα Υόρκη. Να το προσπαθήσεις!

      Ανταποδίδω φιλιά και χαιρετισμούς!

      Διαγραφή
  3. Ειναι πολύ παράξενο, αλλα -εχεις δίκαιο- δεν αντιλαμβανόμαστε ότι στις Βρυξέλλες μένουν και οι Βέλγοι. Και ισως να νιωθουν οι οι ιδιοι ξενοι μεσα σε τόσους ξένους που πηγαινοέρχονται. Ισως να δικαιολογά και τον ίσιο χαρακτήρα που καλλιεργούν.
    Νατασα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πιο πολύ ξένοι φαντάζομαι, Νατάσα μου, πως νιώθουν σε σχέση με τις πολιτικές των "Βρυξελλών". Όπως περίπου νιώθουμε κι αρκετοί άλλοι διάσπαρτοι Ευρωπαίοι, που αισθανόμαστε τη διάσταση μεταξύ της πολιτικής και της πόλης να μεγαλώνει. Καθώς και τα πολλά επίπεδα πραγματικότητας (ή εικονικότητας) που υπάρχουν ή αποκρύπτονται.

      Διαγραφή
  4. Να ξέρεις σε διαβάζω. Δεν σχολιάζω πια, σωπαίνω κυρίως και παρατηρώ, αλλά πάντα σε διαβάζω και θα ήθελα να σε διαβάζω συχνότερα. Ο λόγος σου έχει γίνει αριστοτεχνικός. Η σκέψη σου ήταν πάντα έτσι και χαίρομαι που κρατάει αυτό το επίπεδο σε μια εποχή που έχουμε γονατίσει όλοι, που αν και καταιγιστική η επικαιρότητα μοιάζει να μη φτάνει στα κύτταρα του εγκεφάλου σου - ή έστω της ψυχής σου. Θέλω να πω, χαίρομαι που υπάρχεις και χαίρομαι διπλά που γράφεις.

    ΔemΩΝ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ θα ήθελα να μπορούσα να γράφω συχνότερα. Μα αντέχω να γράφω μόνο όταν μου τελειώνει ο αέρας, μια απέλπιδα προσπάθεια να πάρω ανάσα και να κρατήσω λίγο ακόμη...

      Μου αρκεί να ξέρω πως με διαβάζεις, αγαπημένε μου ΔemΩΝ. Και τούτο μόνο με συγκινεί και προσδίδει στα γραφτά μου αξία. Αν και μου λείπουν πολύ οι δικοί σου αφορισμοί κι η ξεχωριστή σου ματιά των πραγμάτων. Θα περιμένω...

      Διαγραφή
  5. Βρυξέλλες !!!!
    Πάντα χαίρομαι με τις υπέροχες και τόσο επίκαιρες αναρτήσεις σου , μπράβο Νάσια !!!
    Σίγουρα πρέπει να ζήσει κανείς σε ένα τόπο για να γνωρίσει την αληθηνή του όψη !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. θα το έθετα αλλιώς, Ταξιδιώτη: Πρέπει να κοιτάξει πίσω απ' την κουρτίνα, πίσω απ' το σκηνικό, για να δει τι είναι αυτό που πραγματικά εκεί υπάρχει.

      Σ' ευχαριστώ πολύ, να 'σαι καλά!

      Διαγραφή
  6. "Κι ίσως νιώθουν κι αυτοί καμιά φορά το ίδιο ξένοι προς τις ζωές τους, τις τόσο ετερόκλητες, τις τόσο ετεροκαθορισμένες."

    Σπάνιες τέτοιες ματιές που δεν ξεγλιστράνε στην ευκολία στοχοποίησης (καθετί) του "ξένου".

    Να 'σαι καλά, Νάσιά μου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή