Αστυάναξ

Κορίτσια από το Σουδάν πάνω σε δέντρο σε προσφυγικό συνοικισμό,  

Paula Bronstein/Getty 

«Τώρα που θα φύγεις, τώρα που η μέρα της πληρωμής

χαράζει, τώρα που κανείς δεν ξέρει

ποιον θα σκοτώσει και πώς θα τελειώσει

πάρε μαζί σου το παιδί που είδε το φως

κάτω από τα φύλλα εκείνου του πλατάνου

και μάθε του να μελετά τα δέντρα»

(Μυθιστόρημα ΙΖ – Αστυάναξ, Γιώργου Σεφέρη)

Είμαι από ‘κείνα τα παιδιά που μεγάλωσαν μαθαίνοντας να μελετούν τα δέντρα. Κι έτσι δεν ξέρω να μετρώ τη δύναμη παρά μόνο απ’ το βάθος της ρίζας, απ’ τους ρόζους του κορμού κι απ’ τα πουλιά που χώρεσαν στα κλαδιά να τραγουδήσουν την άνοιξη. Τώρα πια κι εγώ μαθαίνω στο παιδί μου να μελετά τα δέντρα. Κι έτσι γνωρίζει πώς να ψηλαφεί το χώμα, πώς να αφουγκράζεται τις εποχές και πώς να κοιτάζει ψηλά.

Γι αυτό και κάθε που κάποιο δάσος το ζώνει η φωτιά, η καρδιά μου πονά. Όχι για το χαμένο ειδυλλιακό τοπίο, για τα σταχτιά καλοκαίρια. Μα για τα δέντρα, για το καθένα χωριστά. Που καταδικασμένο σε μια ακινησία που ήταν άλλοτε η ισχύς του, ανίκανο να υπερασπιστεί τα άγια του, ανήμπορο να τρέξει, καν να γονατίσει να κρύψει το πρόσωπό του, βλέπει βουβό τα άλλα ζωντανά να εγκαταλείπουν και τις φλόγες αχόρταγες και δίχως σεβασμό να σιμώνουν, μέχρι που η ομορφιά του απομείνει ένα νικημένο κουφάρι στην ερημιά.

Γι αυτό και κάθε που καίγεται ένα δέντρο, η καρδιά μου λιγοστεύει. Κι άθελά μου συλλογιέμαι την κοινή μας μοίρα. Και τρομάζω, ιδίως σε τούτους τους καιρούς της φωτιάς – ή μήπως ήταν πάντα έτσι ο κόσμος; Και λέω πως δεν πρέπει να συνεχίσω να μαθαίνω στο παιδί μου να μελετά τα δέντρα. Μα δεν βρίσκω άλλα λόγια να του μιλήσω για την ειρήνη.